Komentarz do art. 16 ustawy o pożytku publicznym

Ponieważ komentowana ustawa określiła dwie formy zlecenia zadań publicznych, nie precyzując czym się różnią, przyjmuje się powszechnie, że z powierzeniem realizacji zadania mamy do czynienia w sytuacji, gdy administracja publiczna deklaruje sfinansowanie całości kosztów, oczekując, że organizacja pozarządowa, organizacja kościelna czy spółdzielnia socjalna przejmie na siebie całość obowiązków wynikających z realizacji zadania. Oznacza to, że organizując otwarty konkurs ofert na powierzenie realizacji zadania władze publiczne nie powinny wymagać od organizacji wkładu własnego. Należy jednak wyraźnie zaznaczyć, że ustawa nie wprowadza takiego zakazu, zaś formularz wniosku przewiduje, także w przypadku powierzania zadania, kolumnę kosztorysu "wkład własny". Formuła powierzania będzie miała zastosowania zwłaszcza do zadań obowiązkowych administracji publicznej. Prowadzenie schroniska dla bezdomnych zwierząt może być przekazane organizacji pozarządowej właśnie w tym trybie. Ponieważ organ administracji finansuje całość lub większość kosztów realizacji, należy się spodziewać, że w warunkach konkursu określi precyzyjne standardy realizacji zadania, których przestrzegania będzie wymagał. Organizacja, podejmująca się przyjęcia realizacji zadania w tym trybie, musi być świadoma, że będzie rozliczana bardziej rygorystycznie niż w przypadku wspierania.

W ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie podtrzymano zapis, mówiący o tym, że zadanie nie może być realizowane przez inny podmiot. Chodzi o zapobieżenie sytuacji, w której organizacja wygrywająca konkurs, po uzyskaniu dotacji, całość realizacji zadania przekazuje np. prywatnej firmie. Wprowadzono jednak nowy mechanizm, który umożliwia organizacjom zlecanie realizacji zadania, na które zawarły umowę z organem administracji publicznej. Takie zlecenie jest możliwe, o ile zapewniona zostanie jawność i uczciwa konkurencja, wyłącznie organizacjom pozarządowym lub podmiotom wymienionym w art. 3 ust. 3 u.d.p.p.w., które nie są stronami umowy.

Przepisy komentowanej ustawy (art. 16 ust. 5) nakazują wyodrębnienie w ewidencji księgowej środków otrzymanych na realizację umowy. Organizacja, która podpisała umowę i otrzymała dotację na realizację zadania publicznego, zobowiązana jest do wyodrębnienia w ewidencji księgowej środków otrzymanych na realizację umowy w stopniu umożliwiającym określenie przychodów, kosztów i wyników realizacji zadania wraz z wykorzystywaniem przyznanej dotacji. W wyniku przeprowadzonego konkursu ofert organ administracji może wybrać więcej niż jedną ofertę i powierzyć realizację zadania zgodnie z zasadami wynikającymi z ustawy o rachunkowości, w sposób umożliwiający identyfikację poszczególnych operacji księgowych. Niezależnie od rachunkowego wyodrębnienia części działalności, o którym mowa w art. 10 u.d.p.p.w. (zob. komentarz do tego artykułu), zgodnie z wymaganiami tego przepisu osobnemu wyodrębnieniu rachunkowemu podlega też wpływ i wydatkowanie środków przekazanych w trybie dotacji. Wyodrębnienie to ma umożliwić kontrolę przepływu i wykorzystania otrzymanych dotacji.

Autor:	Jolanta Blicharz
Tytuł:	Komentarz do art.16 ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie
Stan prawny:	2012.01.01